Buhay na Titik: Tatlong Uri ng Ari

 ni Alvin J. Buenaventura ng FILCOLS

Tatlong Uri ng Ari: Personal Property, Real Property at Intellectual Property

Bilang mga ari-arian, ano ang pagkakaiba ng relo sa bahay at lupa?
Maliban sa pagkakaiba ng halaga, ang relo ay personal property. Ito ay
maaaring buhatin o dalhin saan ka man magpunta. Maaari mong isuot ang
relo sa trabaho o paglalakwatsa. At dahil pag-aari mo ito ay may
karapatan kang desisyunan ang magiging gamit nito sa buhay mo. Maaari
mo din itong ipahiram sa asawa mo. Maaari mo ding ipagbawal ang
pagpapahiram nito sa iyong biyenan. Maaari mo ring  isanla o ibenta
ang relo. Maaari mo rin itong ipamana sa iyong anak.

Samantala, ang bahay at lupa ay real property. Ito ay hindi maaaring
mabuhat o mailipat kung saan mo nais pumunta. Hindi maaaring dalhin
ang bahay at lupa sa trabaho o sa pamamasyal. At dahil pag-aari mo ito
ay may karapatan at kapangyarihan kang pagdesisyunan ang gamit nito.
Maaari mo itong ipahiram sa iyong biyenan o ipagbawal ang pagpapatira
sa iyong kapitbahay. Maaari mo itong isanla, ibenta, ipaupa, o
ipamana.

Ano naman ang intellectual property o IP for short? Ang IP ay mga
tuklas o likhang nagmula sa isip ng tao. Ang IP ay may dalawang uri:
industrial property kung saan nakapaloob ang patent para sa mga
imbensiyon, trademark para sa mga tatak ng produkto o servicemark
para sa mga tatak ng serbisyo at copyright o karapatang-sipi para sa
mga gawang pampanitikan at sining.

Tulad ng personal property at real property, ang IP ay mayroong
nagmamay-ari. At ang mga may-ari nito ang may karapatang magdesisyon
kung paano ito gagamitin. Ang IP ay maaari ding ipahiram, isanla,
ibenta, ipaupa, o ipamana.

Tatalakayin natin ang mga uri ng IP sa susunod na isyu ng Buhay na Titik.

FILCOLS: Proud member of Anti Book Piracy Coalition

Anti-Book Piracy Council launched to fight book pirates.

The newly-formed Anti-Book Piracy Coalition (ABPC) went into full swing in its anti-book piracy campaign all-over the country.

The coalition is composed of the National Bureau of Investigation, the Optical Media Board and the Philippine National Police, the National Book Development Board (NBDB), the Book Development Association of the Philippines (BDAP) and the Filipinas Copyright Licensing Society (FILCOLS), through the leadership of the Intellectual Property Office Philippines. The ABC was launched at the IPO office in Makati City as a move to control incidents of book piracy and illegal photocopying inside and outside school campuses in the country at the start of the school year 2010-2011.

FILCOLS, together with BDAP and NBDB are asking students and parents to use original books and textbooks, not “book-alikes” or photocopied versions. They are also asking higher education institutions to be licensed and provide students with wider access to knowledge through legitimate photocopies of copyrighted materials and at the same time collect fair royalties for distribution to authors and publishers.

FILCOLS, a local association of local authors, publishers and copyright owners, headed by National Artist Virgilio Almario, will invite owners of higher education institutions to get licensed and control the use of illegal photocopied materials to help readers and content creators of books and textbooks thereby helping the local book industry grow.

Read the complete article here:

http://telebisyon.net/balita/The-Word/artikulo/155626/